Da je Robert Downey Jr. imao kompliciran odnos sa svojim ocem, filmašem Robert Downey Sr. znaju svi koji su pogledali i pročitali bar nekoliko intervjua s Robertom Downeyjem Jr.-om. Uvijek je bio prilično otvoren oko privatnih stvari: od svojih ovisnosti, liječenja, boravka u zatvoru pa do odnosa s ocem, roditeljima, bivšim ljubavima…
Sr
Robert Downey Sr. bio je američki redatelj i glumac. Bio je poznat po scenariju i režiji underground filma “Putney Swope”, satire o svijetu oglašavanja na njujorškoj Madison Avenue. Prema filmskom teoretičaru Wheeleru Winstonu Dixonu, Downeyjevi filmovi tijekom 1960-ih bili su “strictly take-no-prisoners affairs, with minimal budgets and outrageous satire, effectively pushing forward the countercultural agenda of the day.” Zvuči zanimljivo. Probala sam naći filmove, nisam uspjela, no podsjetila sam se njegove kratke uloge u filmu “Boogie Nights”. Downey Sr. je isprva ostavio trag stvarajući (vrlo!) niskobudžetne nezavisne filmove koji su bili u skladu s apsurdističkim pokretom, u skladu s kontrakulturom, anti-establišmentom, Amerikom 1960-ih. Njegov rad u kasnim 1960-im i 1970-im bio je suštinski antiestablišment, odražavajući nekonformizam koji su popularizirali veći kontrakulturni pokreti i koji je dobio poticaj tada novim potezima, slobodama u filmovima, kao što je slom kodeksa o cenzuri. U skladu s tradicijom undergrounda, njegovi filmovi iz 1970-ih snimljeni su u nezavisnoj produkciji i bili su relativno opskurni u pokretu apsurda, te su vrlo brzo postali kultni. Njegovi filmovi su bili i dio njegovog privatnog života. Kod njega se njegov posao, njegova umjetnost ispreplitala s privatnim; nerijetko je Robert Downey Jr. kao dijete glumio u očevim filmovima, što je u dokumentarcu u više navrata pokazano.
Dokumentarac je nastao kao bilježenje njihovog zajedničkog vremena, reflektirajući se na očev rad, Jr.-ovo odrastanje i njihova namjera je bila da na kraju budu dvije verzije filma; da će Downey stariji montirati svoju alternativnu verziju. Film inače potpisuje dokumentarist Chris Smith, režiser koji stoji iza filmova “Fyre”, “Jim & Andy: The Great Beyond”, “Bad Vegan: Fame. Fraud. Fugitives.” i producirao je “Tiger King” seriju.
Ima nečeg jako tužnog i nježnog u filmu koji je započet kao projekt 2019. godine, gdje obojica nisu znali točno što rade i zašto, samo su krenuli snimati, a na kraju film bilježi posljednje trenutke života Downeya starijeg koji pati od Parkinsonove bolesti. Film je snimljen u crno-bijeloj tehnici, i to mu odlično pristaje.
Downey Sr. velika je i moćna ličnost. On na sebi svojstven način, bez ustezanja priča o svom neurednom životu, na momente je beskrajno duhovit i daje nam uvid u neku drugu stranu filma, za koji prosječan gledatelj možda nije znao. Film je istovremeno jako osoban, no ne otkriva previše, već dovoljno da vas “navuče” na istraživanje o ovom intrigantnom filmašu i umjetniku. Chris Smith je uspješno izbjegao karakterističnu američku dozu patetike i iako film ima svojih manjkavosti, to ne narušava gledanje filma.
Film donosi scene najintimnijih trenutaka kao što je onaj kada Robert Downey Jr. razgovara sa svojim psihoterapeutom o svome ocu i slomi se u tihi, povučeni plač. Zanimljivo je gledati kako su na kraju očevog života njih dvojica razvijala svoj odnos, a imajući na pameti stvari poput toga da je prve droge kao djetetu Robertu dao upravo njegov otac, a što saznajemu u filmu (svi tabloidi su požrtvovno pratili njegovu borbu s ovisnostima, tako da cijelome svijetu to nije promaklo). Ovdje se radi o demonima s kojima se i prestalo boriti, jer više jednostavno nema smisla. Jedan život je na zalasku, odnos je kompliciran, no zacijeljen i dokumentarac uspješno prikazuje onu toplu, ljudsku stranu svega. Film kao da je realna metafora rečenice, tj. latinske poslovice koja u prijevodu glasi: “Ništa ljudsko mi nije strano.”
Neću vam pokvariti gledanje filma ako napomenem da za kraj filma trebate uz sebe imati maramice jer ćete s knedlom u grlu shvatiti da ste upravo pogledali dirljivi oproštaj sina od oca.
Fotografije: Sr/Netflix stillovi iz filma
